Μύγα
Καταπολέμηση
Η απεντόμωση για μύγες γίνεται με ειδικά εντομοκτόνα και βιολογικές παγίδες. Ο υπολειμματικός ψεκασμός πραγματοποιείται στις επιφάνειες που κάθονται οι μύγες να ξεκουραστούν ή αναζητούν τροφή αλλά και στις εστίες ανάπτυξης των προνυμφών (χώρους υγειονομικής ταφής και άλλα μέρη που ενδέχεται να είναι χώροι αναπαραγωγής).
Τα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται έχουν έγκριση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Είναι εντομοκτόνα επαφής και στομάχου, έχουν υπολειμματική δράση και η διάρκεια δράσης τους εξαρτάται από τις περιβαλλοντολογικές και άλλες συνθήκες. Είναι άοσμα, δε λερώνουν και δε διαβρώνουν τις επιφάνειες που χρησιμοποιούνται.
Σε χώρους που δεν μπορεί να γίνει ψεκασμός τοποθετούνται ηλεκτρικές παγίδες με κολλώδεις επιφάνειες που διαθέτουν υπεριώδεις ακτίνες, προσελκύουν και φυλακίζουν τα έντομα.
Παγίδες με ελκυστικά δολώματα υπάρχουν στην μορφή σκόνης, που διαλύονται σε νερό και βάφονται με πινέλο ή ψεκάζονται σε επιφάνειες, φερομονικές παγίδες, παγίδες με κόλλα κ.α.
Υπάρχουν και τα προληπτικά μέτρα όπως είναι οι σίτες και αεροκουρτίνες ή τα σπρέι απώθησης, η καλή καθαριότητα του χώρου από κάθε λογής υπολείμματα, το κλείσιμο των κάδων απορριμμάτων, καθαρισμός των χώρων των οικόσιτων ζώων κ.α.
Η οικιακή μύγα (Musca domestica) είναι έντομο της τάξης των δίπτερων και ανήκει στην οικογένεια Muscidae. Η ενήλικη μύγα έχει μέγεθος 5-8 χιλιοστά. Τα στάδια ζωής της μύγας είναι: το αυγό, η προνύμφη (η οποία αποτελείται από 3 στάδια),η νύμφη και το ενήλικο - ακμαίο έντομο. Το συγκεκριμένο έντομο εκτός την ενόχληση που μπορεί να προκαλέσει, ιδίως όταν υπάρχει σε μεγάλους αριθμούς, είναι φορέας επιβλαβών παθογόνων μικροοργανισμών. Μεταφέρουν πάνω από 100 παθογόνους παράγοντες οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τον τύφο, τη χολέρα, τη σαλμονέλα, τη σιγκέλωση, τον άνθρακα, της τουλαραιμίας, της ασθένειας του Lyme, της ασθένειας surra και της λοΐσης (κυρίως μέσω των περιττωμάτων που αφήνουν πάνω σε τροφές και επιφάνειες). Οι ιδανικές θερμοκρασίες επιβίωσης είναι γύρω στους 30 βαθμούς κελσίου και γι’ αυτό τους χειμερινούς μήνες επιβιώνουν μόνο ως προνύμφες και νύμφες και παρατηρείται έξαρση των πληθυσμών τους καλοκαιρινούς μήνες. Εκτός από την οικιακή μύγα στην χώρα μας συναντούμε την μύγα του προσώπου (Muscaautumnalis), την μύγα του στάβλου (Stomoxyscalcitrans), τις κρεατόμυγες (Haemotobiairritans, Sarcophagacruentata και Sarcophagahaemorrhoidalis), τις χρυσόμυγες (Calliphoridae), τις αλογόμυγες (Tabanidae) και τα Fanniacanicularis και Drossophylla melanogaster (μυγάκια των φρούτων).
Οι οικιακές μύγες προσελκύονται από απορρίμματα, περιττώματα, νεκρά ζώα, και γενικά όπου υπάρχει ύλη σε αποσύνθεση.
Άρα τα μέρη που μπορούμε να την βρούμε, είναι σε κάδους απορριμμάτων, στάβλους και σε περιοχές με αποσυνθεμένη οργανική ύλη.
Η μύγα τρέφεται με υγρά ή ημι-υγρά και στερεά οργανικά υλικά που επεξεργάζεται με το σάλιο ή τον εμετό της. Για να τραφεί χρησιμοποιεί την προβοσκίδα της, αφού εκτοξεύσει το σάλιο της πάνω στην τροφή για να λιώσει και την αναρροφά.
Η μύγα έχει την ικανότητα να πολλαπλασιάζεται σε γοργούς ρυθμούς.
Εναποθέτει τα αυγά της (γεννάει 120 με 150 αυγά κάθε φορά) στο εσωτερικό οποιουδήποτε υλικού βιολογικής φύσης το οποίο αποσυντίθεται.
Αυτή η ύλη σε αποσύνθεση θα αποτελέσει την τροφή των προνυμφών (έχουν μήκος από 9,5 έως 19,1 χιλιοστά και τα αυγά χρειάζονται 8 ώρες έως 3 ημέρες για να εκκολαφτούν), ιδιαίτερα μάλιστα όταν βρίσκεται σε σωρούς (τα κόπρανα και τα σκουπίδια αποτελούν παράδεισο για τις προνύμφες της μύγας).
Η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσονται οι προνύμφες και γίνονται ενήλικες, και με τη σειρά τους είναι σε θέση να αναπαραχθούν είναι κατά μέσον όρο 10 μέρες (τους καλοκαιρινούς μήνες). Η διάρκεια ζωής της (τους θερινούς μήνες), είναι 15-31 ημέρες. Οι μύγες δραστηριοποιούνται μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το βράδυ επικάθονται σε τοίχους, στις γωνίες των δωματίων ή στις οροφές.
Σφήκα
Καταπολέμηση
Η αντιμετώπιση της σφήκας γίνεται με δυο τρόπους: με χημική καταπολέμηση με υπολειμματικό ψεκασμό ή μέσο εκνέφωσης –νεφελοποίησης, με ασφαλή για κατοικημένους χώρους εντομοκτόνα με την έγκριση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ακολουθεί ή απομάκρυνση της φωλιάς.
Επίσης γίνεται με την χρήση ειδικών παγίδων που περιέχουν τροφοελκυστικό υγρό και τοποθετούνται σε ειδικά σημεία, χρησιμοποιούνται για καταπολέμηση, καταστολή και έλεγχο του πληθυσμού του εντόμου (συνήθως τοποθετούνται την άνοιξη και χρειάζονται περιοδικό έλεγχο για την καταγραφή του πληθυσμού και την αναπλήρωση του ειδικού υγρού).
Μπορεί να γίνει και συνδυασμός αυτών των δυο μεθόδων.
Η σφήκα είναι έντομο, υμενόπτερο (Hymenoptera). Το μέγεθος του είναι 10-20 χιλιοστά. Τα πιο συχνά είδη που συναντάμε στην Ελλάδα είναι η Κοινή σφήκα ή Ευρωπαϊκή σφήκα (Vespoula Germanica) και ο Σκούρκος ή σερσένι (Vespa Crabro). Και τα δυο είδη είναι έντονα χρωματισμένα. Οι σφήκες χτίζουν τις φωλιές τους στα πιο απίθανα μέρη, δυστυχώς και σε μέρη που κατοικούν άνθρωποι (εύκολη πρόσβαση σε νερό, τροφή, και ανεύρεση καταλύματος σε πτυχώσεις των κτισμάτων). Οι σφηκοφωλιές έχουν ακανόνιστα σχήματα, μοιάζουν συχνά με εξάγωνα, είναι ανοιχτού γκρι χρώματος και θυμίζουν χαρτόνι.
Οι άνθρωποι έρχονται συχνά σε επαφή με σφήκες εξόν και οι τόσες αναφορές για τσιμπήματα.
Σε περίπτωση αλλεργίας μπορεί να αποβούν και θανατηφόρα.
Σε καμία περίπτωση δεν προσπαθούμε να απομακρύνουμε σφηκοφωλιά, καθώς σε μια σφηκοφωλιά μπορεί να υπάρχουν χιλιάδες σφήκες, που ενδέχεται να επιτεθούν σαν σμήνος αν αντιληφθούν κίνδυνο.
Επικοινωνούμε με άτομα που έχουν εκπαιδευτεί και έχουν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας.
Οι σφήκες συγκεντρώνονται στην φωλιά τους κατά την δύση του ηλίου, γι’ αυτό και οι παρεμβάσεις για απομάκρυνση της σφηκοφωλιάς γίνονται τις πρώτες πρωινές ώρες.
Κουνούπια
Καταπολέμηση
Η απεντόμωση για κουνούπια γίνεται με χημικά μέσα. Χρησιμοποιούμε εντομοκτόνα και ρυθμιστές ανάπτυξης προνυμφών (δρουν ως παρεμποδιστείς ανάπτυξης για τα έντομα) που έχουν έγκριση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Αυτά είναι ακίνδυνα για τον άνθρωπο και τα ζώα, έχουν υπολειμματική δράση και η διάρκεια δράσης τους εξαρτάται από τις περιβαλλοντολογικές και άλλες συνθήκες.
Είναι άοσμα, δε λερώνουν και δε διαβρώνουν τις επιφάνειες που χρησιμοποιούνται.
Τα μέσα με τα οποία γίνεται η χημική καταπολέμηση είναι με ψυχρό εκνεφωτή ή υπολειμματικό ψεκασμό υψηλής και χαμηλής πίεσης, ή συνδυασμό αυτών.
Οι εφαρμογές πραγματοποιούνται σε πιθανές εστίες των κουνουπιών, σε χώρους με πυκνή βλάστηση, ενώ πραγματοποιούνται και καθολικές εφαρμογές σε όλες τις επιφάνειες.
Τo κουνούπι είναι δίπτερo (ανήκει στην τάξη Diptera) αιμομυζητικό έντομο της οικογένειας Culicidae, με 3.500 περίπου είδη ανά τον κόσμο. Θεωρείται, ως αρθρόποδο, ο νούμερο ένα φονέας ανθρώπων παγκοσμίως (725.000 – 1.000.000 ετησίως) και αυτό οφείλεται στο ότι μεταφέρει και μεταδίδει με το τσίμπημα του στον άνθρωπο σοβαρές ασθένειες, όπως ελονοσία, εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, κίτρινο πυρετό, τη νόσο του Lyme, το δάγγειο πυρετό, τον ιό του Δυτικού Νείλου κ.α. Ο βιολογικός κύκλος των κουνουπιών αποτελείται από το αυγό, την προνύμφη, τη νύμφη και το ενήλικο. Τα πιο διαδεδομένα είδη στην Ελλάδα είναι το Anopheles spp.. Το γένος αυτών των κουνουπιών είναι ο φορέας της ελονοσίας και των ασθενειών της εγκεφαλίτιδας και φιλαρίασης. Το κοινό κουνούπι (Culex spp.) και το Aedes spp. μεταδίδει τον Κίτρινο πυρετό. Στο γένος αυτό ανήκει και το κουνούπι τίγρης. Τα ενοχλητικά αυτά έντομα με το τσίμπημα τους προκαλούν εξανθήματα, δερματίτιδες και έντονο κνησμό. Ωστόσο, αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι τα κουνούπια τρέφονται με νέκταρ ή γύρη που βρίσκουν στη φύση, αλλά τα θηλυκά χρειάζονται και αίμα (χρειάζονται την πρωτεΐνη από το αίμα). Τότε ωριμάζουν τα αβγά τους τα οποία και τοποθετούν στην επιφάνεια του νερού και στη συνέχεια εκκολάπτονται. Κάτι άλλο που επίσης δεν είναι γνωστό είναι ότι βουητό που ακούτε όταν προσεγγίζει κάποιο κουνούπι είναι τα φτερά του, που χτυπούν με συγχρονισμό και ταχύτητα των 500 φτερουγισμάτων το δευτερόλεπτο.
Πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μας ότι η έντονη παρουσία κουνουπιών συνάγεται με την ύπαρξη στάσιμου νερού.
Μόνο σε σημεία με στάσιμο νερό τα κουνούπια γεννούν τα αυγά τους, ώστε να εκκολαφθούν και να βγουν οι προνύμφες.
Κατάλληλα ενδιαιτήματα για κουνούπια είναι: λίμνες, έλη, στέρνες, βάλτοι, βόθροι, φρεάτια, πηγάδια ακόμα και γλάστρες ή δοχεία που κρατούν νερό ή χρησιμοποιούνται για πότισμα των ζώων, παλιά ελαστικά, ποτίστρες πουλιών, τρύπες σε δέντρα ή στο χώμα (σημεία ποτίσματος φυτών). Το κουνούπι τίγρης προτιμά να αναπαράγεται κοντά σε σπίτια των ανθρώπων, σε πολύ μικρή ποσότητα νερού (είδος που τσιμπά όλο το εικοσιτετράωρο).
Πολλές φορές αναρωτιόμαστε γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι αγαπημένοι ξενιστές των κουνουπιών σε σχέση με κάποιους άλλους. Αυτό οφείλεται στα ερεθίσματα που λαμβάνουν τα κουνούπια, τα οποία έλκονται από τη σωματική θερμότητα, την εφίδρωση, το διοξείδιο του άνθρακα που εμπνέεται με την αναπνοή, το γαλακτικό οξύ κ.α..
Μέτρα Προστασίας
Απομάκρυνση γύρω από τα σπίτια εστιών που μπορεί να γίνουν ενδιαίτημα κουνουπιών (στάσιμα ύδατα). Τα ποτίσματα στον κήπο θα πρέπει να γίνονται τις πρώτες πρωινές ώρες.
Χρειάζονται σίτες στα παράθυρα και πόρτες, εντομοαπωθητικά, και κατάλληλα ρούχα, χρήση εντομοαπωθητικών πλακιδίων και σπειρών και κλάδεμα και καθαρισμός σε περιπτώσεις ανεξέλεγκτης βλάστησης.
