Κατσαρίδα

Συνίσταται η απεντόμωση για κατσαρίδες όταν δεν υπάρχει εκτεταμένη προσβολή να γίνεται δυο φορές το χρόνο (άνοιξη και φθινόπωρο).

Καλό θα ήταν ο χώρος πριν από την απεντόμωση να έχει καθαριστεί, ώστε να υπάρχει καλύτερη εφαρμογή του σκευάσματος, και ο χώρος να μην καθαριστεί για 3-5 μέρες με νερό.

Σε περίπτωση εκτεταμένης προσβολής υπάρχει η πιθανότητα ο χώρος να χρειαστεί και απολύμανση μετά το πέρας της απεντόμωσης.

Έντομα όπως οι κατσαρίδες μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρά ζητήματα σε ότι αφορά την δημόσια υγεία, μεταφέρουν μηχανικά παθογόνους μικροοργανισμούς, αλλά και μέσω των εκδυμάτων, αποχωρημάτων, εκκριμάτων τους μπορούν να προκαλέσουν σαλμονέλα, δυσεντερία, γαστρεντερίτιδα, βρογχικές ασθένειες, αλλεργικό άσθμα και δερματικές αλλεργίες, επίσης προκαλούν οικονομική ζημία λόγω της αλλοίωσης των τροφίμων, ενώ η παρουσία τους σε μια οικία μπορεί να έχει και ψυχολογικές προεκτάσεις. Οι κατσαρίδες ανήκουν στην υπόταξη Blattaria, της τάξης Dictyoptera. Τα πιο σημαντικά είδη κατσαρίδων, από άποψη δημόσιας υγείας, είναι: Blatta orientalis ,Blattela germanica, και Periplaneta americana. Όλα αυτά τα είδη έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα. Ευνοούνται από το αστικό περιβάλλον, δηλαδή πυκνοκατοικημένες περιοχές με υπονόμους και υγρασία η παρουσία τους γίνεται εντονότερη τους καλοκαιρινούς μήνες όπου πολλαπλασιάζονται και μετακινούνται.

Στην οικία σας οι κατσαρίδες ψάχνουν για τροφή νερό και καταφύγιο, οπουδήποτε παρέχεται τροφή, υγρασία, ζέστη και σκοτεινές κρυψώνες. Εισέρχονται στο χώρο σας από πόρτες, παράθυρα, σωληνώσεις της αποχέτευσης, του απορροφητήρα και από αντικείμενα που φέρνετε στον χώρο σας. 

Επειδή η κατσαρίδα ευδοκιμεί σε μέρη όπως οι υπόνομοι, όλοι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που μεταφέρει πάνω της εξαπλώνονται κατά το πέρασμα της από πάγκους κουζίνας και αντικείμενα του σπιτιού.

Οι κατσαρίδες είναι κατά κύριο λόγο νυχτόβια έντομα, ωστόσο όταν οι πληθυσμοί τους περάσουν ένα όριο κυκλοφορούν και κατά τη διάρκεια της ημέρας, δημιουργούν φωλιές κυρίως πίσω και κάτω από τον φούρνο, κουζίνα νεροχύτη, ντουλάπια, συρτάρια σωληνώσεις και άλλα σκοτεινά και υγρά μέρη.

Οι κατσαρίδες έχουν τεράστια διατροφική γκάμα ωστόσο μπορούν να ζήσουν ένα μήνα χωρίς τροφή, αλλά μόνο μια εβδομάδα χωρίς νερό γι’ αυτό και κάνουν φωλιές σε μέρη όπου υπάρχει διαθέσιμο νερό.

Blattella germanica – γερμανική κατσαρίδα ή ψιλή κατσαρίδα κουζίνας

Για την αντιμετώπιση της γερμανικής κατσαρίδας χρησιμοποιούμε τροφοελκυστικό δόλωμα σε μορφή εντομοκτόνου γέλης (τζελ) μέσα σε ειδικό σωληνάριο εφαρμογής. 

Τοποθετείται σε ειδικά σημεία συγκέντρωσης των εντόμων. Πρέπει να σημειωθεί εδώ, ότι το συγκεκριμένο είδος κατσαρίδας εμφανίζει ανθεκτικότητα σε κατηγορίες εντομοκτόνων φαρμάκων. Το τζέλ επιφέρει σταδιακά την εξόντωση σε όλο τον πληθυσμό των εντόμων τα οποία βρίσκονται στο χώρο με την μεταφορά της ουσίας από τα προσβεβλημένα έντομα στην φωλιά. 

Είναι εντελώς ακίνδυνο για τον άνθρωπο και τα ζώα, είναι μη τοξικό, άοσμο, χωρίς να αφήνει λεκέδες στις επιφάνειες που χρησιμοποιείται.

Αναφέρεται ως ψιλό κατσαριδάκι (λόγω μεγέθους σε σχέση με τα άλλα είδη),ξανθό κατσαριδάκι (είναι πιο ανοιχτό χρώμα σε σχέση με τα άλλα είδη) ή κατσαριδάκι κουζίνας (εκεί το συναντάμε κυρίως και αποτελεί μάστιγα για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος). Είναι μικρότερο είδος κατσαρίδας σε σχέση με τα υπόλοιπα, έχει μήκος σώματος 1,0 – 1,5 cm. Φτερά που καλύπτουν όλη την κοιλιά στο αρσενικό, αλλά αφήνουν τα τελευταία τμήματα του θηλυκού ακάλυπτα. Στο πρωνότο του θώρακα φέρει 2 επιμήκεις και παράλληλες σκοτεινού χρώματος γραμμές ή λωρίδες, έχει χρώμα ανοιχτό καφέ ή μαύρο που μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια των μεταμορφώσεων. Η περίοδος εκκόλαψης των αυγών (35-40 αυγά) που υπολογίζεται γύρω στις 30 ημέρες. Οι νύμφες που εκκολάπτονται παραμένουν σε αυτό το στάδιο από 6 εβδομάδες μέχρι 6 μήνες και ο αριθμός των εκδύσεων είναι 5-7. Οι γερμανικές κατσαρίδες έχουν ένα υψηλό ρυθμό αναπαραγωγής.

Η αναπαραγωγική διαδικασία πραγματοποιείται ολόκληρο το έτος (3-4 φορές/χρόνο). Είναι το μοναδικό είδος κατσαρίδας που μεταφέρει τα αυγά μέσα σε μια ωοθήκη (ootheca), η οποία είναι σκούρου χρώματος και διατηρείται από τα θηλυκά στο πίσω μέρος του σώματος τους και είναι ορατή, κατά τη διάρκεια της επώασης, τα οποία εναποθέτει σε σημεία προστατευμένα, λίγο πριν την εκκόλαψη, οι κάψουλες των αυγών της γερμανικής κατσαρίδας είναι ανθεκτικές σε εντομοκτόνα.

Οι γερμανικές κατσαρίδες δεν πετούν, ούτε βγαίνουν από το αποχετευτικό δίκτυο.

Μεταφέρονται στο χώρο μας με συσκευασίες τροφίμων ή άλλα αντικείμενα και συσκευές που μεταφέρουμε οι ίδιοι στο σπίτι ή το κατάστημα μας.

Blatta orientalis – ανατολική ή ανατολίτικη κατσαρίδα

Θεωρείται ως το πιο ακάθαρτο είδος κατσαρίδας λόγω του ότι προτιμά να τρέφεται με αποσυντιθέμενη οργανική ύλη, επίσης προτιμούν περισσότερο τα υγρά μέρη από άλλα είδη κατσαρίδας (αποχετευτικά δίκτυα).

Έχει κύκλο ζωής 1 - 1,5 χρόνο, τα ακμαία αρσενικά είναι 18-29 mm και τα ενήλικα θηλυκά 20-27 mm και χρώμα καφέ - μαύρο γυαλιστερό.

Τα θηλυκά παράγουν κατά την διάρκεια της ζωής τους, από 1 μέχρι 18 κάψουλες με αυγά. Αυτά εκκολάπτονται για 60 ημέρες και οι νύμφες αναπτύσσονται για ένα χρόνο. Τα ενήλικα θηλυκά ευνοούνται σε θερμοκρασίες μεταξύ 20ᴼC και 29ᴼC και εμφανίζονται κατά τη διάρκεια των μηνών του Μαίου, Ιουνίου και Ιουλίου.

Periplaneta americana (αμερικανική κατσαρίδα)

Έχει χρώμα σώματος καστανοκόκκινο – καφέ και είναι η μεγαλύτερη σε μέγεθος κατσαρίδα. Αποκτούν μήκος σώματος 28 – 53mm.

Προτιμά τα υγρά, θερμά και σκοτεινά μέρη, είναι παμφάγα και νυχτόβια. Έχουν πτητική ικανότητα και τα δύο φύλλα. Έχουν κύκλο ζωής 1-1,5 έτη και κατά την διάρκεια της ζωή τους τα θηλυκά παράγουν 60 περίπου ωόσακους και μπορούν να γεννήσουν 150 αυγά. Αποθέτουν τους ωόσακους σε 4 ημέρες μετά το σχηματισμό τους σε προστατευμένο χώρο σκοτεινό και με υψηλή υγρασία.

Τρέφονται κυρίως με αποσυντιθέμενα οργανικά υλικά και ζουν κυρίως σε υπονόμους και φρεάτια.

Για την καταπολέμηση των δυο ειδών «μεγάλων» κατσαρίδων αμερικάνικη και ανατολική, πραγματοποιούμε υπολειμματικούς ψεκασμούς με ψεκαστήρες χαμηλής πίεσης εσωτερικά και εξωτερικά, με έμφαση στα κρίσιμα σημεία εμφάνισης των εντόμων (φρεάτια, αποθήκες, κουζίνα, w c, σιφώνια κ.λπ.)., τοποθέτηση μη τοξικών παγίδων με ειδικά τροφοελκυστικά (για καταπολέμηση και παρακολούθηση), εφαρμογές υπέρμικρου όγκου με κατάλληλους εκνεφωτές, εφαρμογές αερολύματος και χρήση καπνογόνων στα φρεάτια.

Μυρμήγκια

Για την καταπολέμηση των μυρμηγκιών χρησιμοποιούμε χημικά μέσα, Gel (τζελ) μέσα στο σπίτι και υπολειμματικούς ψεκασμούς με ψεκαστήρα χαμηλής πίεσης εξωτερικά περιμετρικά της οικίας , σε μπαλκόνια, στο κήπο, και κάνουμε τοποθέτηση εντομοκτόνων υγειονομικής σημασίας σε σκόνη στα περάσματα, σε φωλιές και άλλα μέσα.

Τα τζέλ και τα εντομοκτόνα που χρησιμοποιεί το επιστημονικό μας προσωπικό είναι ακίνδυνα για τον άνθρωπο και τα κατοικίδια. Είναι άχρωμα, άοσμα δεν λεκιάζουν και διαθέτουν έγκριση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και προορίζονται για χρήση σε κατοικημένους χώρου.

Τα τζέλ τοποθετούνται από το επιστημονικό μας προσωπικό σε σημεία κλειδιά της διαδρομής των μυρμηγκιών και των σημείων εισόδου. Η καταπολέμηση τους με αυτό το μέσω οφείλεται σε ένα βιολογικό φαινόμενο που λέγεται τροφαλαξία. Τα μυρμήγκια εργάτες παίρνουν την τροφή από την πηγή και την μεταφέρουν στην αποικία όπου μοιράζεται σε όλα τα άτομα. Με αυτόν τον τρόπο το τζέλ μεταφέρεται στην αποικία και σταδιακά μολύνεται όλος ο πληθυσμός σε όλα τα στάδια του εντόμου.

Τα τζέλ δεν τοποθετούνται σε σημεία που έχει γίνει εφαρμογή εντομοκτόνου σκευάσματος. Καλό θα ήταν ο χώρος να έχει καθαριστεί καλά πριν την εφαρμογή και το τζέλ να τοποθετηθεί σε σημεία που δεν καθαρίζονται σε συνεννόηση με τον πελάτη. Ο καθαρισμός του χώρου βοηθά έτσι ώστε το τζέλ να μην έχει ανταγωνισμό από άλλες τροφές που θα βρίσκονται στο χώρο.

Άλλα προληπτικά μέτρα για την αποφυγή μόλυνσης από μυρμήγκια είναι ο τακτικός καθαρισμός του χώρου, το κλείσιμο των σημείων εισόδου, η τοποθέτηση κλειστού κάδου απορριμμάτων και η αποθήκευση τροφίμων σε στεγανά δοχεία.

Τα μυρμήγκια ανήκουν στην οικογένεια Formicidae και μαζί με τις σφήκες και τις μέλισσες συγκροτούν την τάξη Υμενόπτερα. Χαρακτηρίζονται για την κοινωνικότητα, την δομή και την οργάνωση των αποικιών τους. Οι μεγάλες αποικίες των μυρμηγκιών αποτελούνται από τις εργάτριες και τους στρατιώτες (στείρα θηλυκά), τους κηφήνες (γόνιμα αρσενικά) και την ή τις βασίλισσες (γόνιμα θηλυκά, γεννούν τα αυγά). Μια αποικία μυρμηγκιών μπορεί να ανέρχεται σε χιλιάδες άτομα.

Ο βιολογικός κύκλος του εντόμου έχει τέσσερα στάδια: το αυγό, την προνύμφη, τις χρυσαλλίδες και τον ενήλικο.

Τα μυρμήγκια θεωρούνται πρόβλημα όταν αρχίζουν να μολύνουν. Αναζητούν τροφή, και φτιάχνουν αποικίες κοντά σε σπίτια , κήπους, καταστήματα και πλέον κατατάσσονται στην κατηγορία των ενοχλητικών εντόμων (επίσης μπορεί να γίνουν μηχανικοί φορείς παθογόνων οργανισμών).

Αυτά είναι κυρίως: Μαύρα μυρμήγκια (Lasius niger), Κίτρινα μυρμήγκια (Lasius flavus), Λάσιους (Lasius emarginatus), Pavement ants (Tetramorium caepsitum), Καμπόνωτος (Campanotus sp.), Μυρμήγκι φαραώ(Monomorium pharaonis), Μυρμήγκι της Αργεντινής (Linepithema humile).

Πολλές φορές ξεγελιόμαστε βλέποντας ένα μυρμήγκι στον χώρο μας και δεν ανησυχούμε, όμως αυτά τα μυρμήγκια κατά πάσα πιθανότητα είναι τα λεγόμενα μυρμήγκια ανιχνευτές – ιχνηλάτες. Τα έντομα αυτά «χαράσσουν» ένα μονοπάτι – διαδρομή με φερομόνη που εκλύουν από τους θωρακικούς τους αδένες και έτσι ενημερώνουν τα υπόλοιπα μυρμήγκια για το πού είναι η τροφή. 

Ακολουθώντας τις φερομόνες οδηγούνται στις νέες πηγές τροφής για την αποικία σε απόσταση 90 μέτρων ή και περισσότερο από την βάση τους. Τα μυρμήγκια είναι ιδιαίτερα επίμονα στο να ακολουθούν ίχνη όσον αφορά το φαγητό και υπερβολικά μικρά έτσι ώστε να μπορούν να διέρχονται ακόμη και από τα πιο μικρά ανοίγματα.